Komu i dlaczego zdarza się popuszczanie moczu?


Popuszczanie moczu to nieświadome częściowe opróżnianie pęcherza moczowego. Problem ten dotyczy znacznej grupy osób bez względu na wiek czy płeć. Niezależnie od jego stopnia nasilenia bardzo źle wpływa na ogólny komfort życia chorego. Na szczęście istnieją skuteczne sposoby, które pozwalają złagodzić objawy lub całkowicie je wyeliminować. Podpowiadamy, kto jest narażony na popuszczenie moczu i jak sobie z nimi radzić.
 

Proces oddawania moczu

Mocz produkowany jest przez kanaliki nerkowe w wyniku filtrowania krwi. Powstały płyn spływa do pęcherza moczowego, który w zależności od jego napełnienia kurczy się lub rozluźnia. Ale to mięśnie miednicy, które otaczają cewkę moczową, są odpowiedzialne za zatrzymywanie strumienia moczu. Można je kontrolować świadomie dzięki własnej woli. Oddawanie moczu jest więc uzależnione od prawidłowego oddziaływania mięśni pęcherza moczowego oraz cewki. Niekontrolowane popuszczanie moczu występuje, w przypadku, gdy mięśnie cewki moczowej gwałtownie ulegną rozluźnieniu lub gdy pęcherz się kurczy.

Popuszczanie moczu - przyczyny

Problem popuszczania moczu może wynikać z różnych czynników, dlatego jeszcze przed podjęciem właściwego leczenia musimy określić konkretną przyczynę dolegliwości. Do najczęstszych przyczyn zalicza się:
  • przyjmowanie leków o działaniu moczopędnym (np. dużych dawek witaminy C, leków na nadciśnienie, serce),
  • jedzenie żywności i, picie napojów moczopędnych,
  • zakażenie układu moczowego, który powoduje ból i ciągle parcie na pęcherz,
  • ciąża – powiększona macica wywołuje ucisk na pęcherz moczowy i tym samym popuszczanie moczu w ciąży. Czasami już w pierwszym trymetrze na skutek zmieniających się hormonów można odczuwać wzmożone parcie na pęcherz.
  • poród siłami natury, który mógł osłabić mięśnie dna macicy czy uszkodzić nerwy odpowiedzialne za funkcjonowanie cewki moczowej,
  • wiek – starzenie się mięśni pęcherza moczowego,
  • przejście zabiegu histerektomii – popuszczanie moczu po operacji macicy,
  • przerost prostaty, który wpływa na popuszczanie moczu u mężczyzny,
  • kamienie lub guz w cewce moczowej, uniemożliwiający prawidłowe oddawanie moczu,
  • zaburzenia neurologiczne – stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, udar, nowotwór mózgu czy paraliż, który uszkodził nerwy,
  • cukrzyca,
  • nadwaga.

Rodzaje nietrzymania moczu

Popuszczanie moczu może być związane ze zbyt dużą aktywnością mięśni pęcherza. Pojawia się bardzo mocna potrzeba oddania moczu, która jest niezależna od pory dnia. Zwieracze nie są wstanie wtedy  utrzymać moczu i występuje popuszczanie moczu w nocy czy dzień. Natomiast gdy mięśnie dna miednicy są zbyt słabe, aby kontrolować cewkę moczową, mamy do czynienia z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Efektem czego może być popuszczanie moczu przy kichaniu. Na skutek nadmiernego wysiłku fizycznego – podnoszenia ciężarów, kaszlu lub kichania uruchamiany jest mechanizm tłoczni brzusznej, ciśnienie na cewkę, która ulega rozluźnieniu. Dość częste jest również popuszczanie moczu przy skakaniu. W wysiłkowym nietrzymaniu moczu chory nie odczuwa parcia na pęcherz. To pozwala na prawidłową diagnozę i odróżnienie problemu od innych schorzeń. Popuszczanie moczu nie zawsze musi być trwałym problemem. Niekiedy może mieć postać przemijającą. Nawet ludzie zdrowi, którzy w pełni kontrolują proces oddawania moczu, mogą w pewnych sytuacjach popuszczać mocz. Dzieje się to np. po zażyciu leków moczopędnych czy dużej ilości napojów.

Jak leczyć popuszczanie moczu?

Leczenie nietrzymania moczu w zależności od rodzaju przyczyny wymaga — zmiany stylu życia, wykonywania odpowiednich ćwiczeń czy stosowania specjalnie dobranych leków przez urologa. Poleca się szczególnie:
  • redukcję masy ciała, zwłaszcza gdy występuje popuszczenie moczu w nocy na skutek otyłości czy nadwagi,
  • ograniczenie płynów i pokarmów moczopędnych do minimum,
  • ćwiczenia mięśni dna miednicy, które działają zapobiegawczo i leczniczo.
Co do zasady nie zaleca się zmniejszenia ilości pitych płynów. To w konsekwencji może doprowadzić do odwodnienia organizmu czy powstania zaparć. Aby nie dopuścić do popuszczenia moczu podczas kaszlu, śmiania się czy kichania, można też w tych sytuacjach spróbować skrzyżować nogi. Ostatecznością jest leczenie operacyjne.

Ćwiczenia na nietrzymanie moczu

Ćwiczenia na nietrzymanie moczu sprawdzą się w szczególności w przypadku wysiłkowego popuszczania moczu. Trening polega na kolejnym napinaniu i rozluźnianiu mięśni miednicy. Ćwiczenia, aby dały efekt, muszą być wykonywane kilkakrotnie i regularnie. Umiejętność rozluźniania i napinania mięśni z początku może wydawać się trudna, ale naprawdę warto. Trening mięśni dna miednicy można wspomóc przez gadżety analne (w przypadku mężczyzn). Szczególnie przydatne dla kobiet są kulki dopochwowe. Po umieszczeniu ich w pochwie wymuszają pracę mięśni Kegla. Wibratory dla kobiet mogą również wspomóc ćwiczenia mięśni. Ćwiczenie polega na wprowadzeniu przyrządu, a następnie próbie wypchnięcia go z pochwy tylko przy pomocy siły mięśni.