Inspiracje dla urządzających ogród: pergole ogrodowe


Posiadanie roślin pnących w ogrodzie niesie ze sobą mnóstwo zalet. W czasie letnich upałów ściany z pnączy tworzą skuteczną zaporę przed słońcem. Jesienią, ogrody obsadzone kolorowymi pnączami wyglądają pięknie.  Niektóre gatunki – te o szerokich liściach – mogą być pomocne w dzieleniu ogrodu na kilka części. Aby ozdobić ogród kolorowymi pnączami, warto wykorzystać stary, sprawdzony sposób: drewniane i metalowe pergole. Odpowiednio dobrana pergola będzie nie tylko rusztowaniem dla roślin, ale też sama w sobie może stanowić ozdobę naszych ogrodowych alejek.

Pergolę możemy stworzyć sobie sami lub kupić za niewielkie pieniądze w jednym z centrów ogrodniczych. Od wielu lat są też obecne w marketach  budowlanych.  Trzeba przyznać, że wybór jest naprawdę duży. Pergole w najprostszej postaci to zwykłe kratki. Można je zawiesić na ścianie lub zakotwiczyć w ziemi.



 Najprostsze pergole mają postać kratki. Przęsła można ustawić w rządku, tworząc w ten sposób efektowne ogrodzenie na posesji lub ściankę działową w ogrodzie. Na zdjęciu: drewniane pergole. Grafika: Ogrodosfera


Rośliny porastające pergolę mogą mieć korzenie zanurzone w glebie znajdującej się bezpośrednio pod konstrukcją lub w doniczce umieszczonej obok pergoli. W sklepach znajdziemy modele, w których donice stanowią integralną część pergoli.


 Pergola narożna z wbudowaną donicą. Fot. Ogrodosfera.pl

Pamiętajmy, aby odpowiednio dobrać wielkość pergoli do ciężaru rośliny, która będzie ją porastała. Rośliny o mocnym korzeniu i ciężkich pędach mogą przeciążyć zbyt słabą konstrukcję. Winorośl lub aktinidia to rośliny ciężkie, wymagające solidnej podpory. Zdecydowanie mniejsze wymagania mają róże, klematis, czy winobluszcz.

Pergole w wersji nieco rozszerzonej mają zadaszenia lub tworzą łuki. Chętnie ustawia się je przy wejściu do ogrodu  obsadza różami lub innymi kwiatami o wyrazistych kolorach kwiatów. Pergole łukowate często okalają ścieżki i dróżki zainicjowane w ogrodach.


Pergole o łukowatym zadaszeniu często
ustawiane są przy wejściu do ogrodu. Fot. Ogrodosfera

Niektóre pergole wyposażone są w siedziska. Taki komplet daje schronienie przed słońcem i osłania przed wiatrem. Poza tym, trzeba przyznać, że dodaje uroku ogrodowi. Pergola z ławką powinna mieć wysokość nie mniejszą niż 2,5 – 3 m, tylko wtedy korzystanie z niej będzie wygodne.

Pergola z siedziskiem. Fot. Ogrodosfera

Jeszcze większe modele przypominają nieco altany: pod zadaszeniem zmieszczą stół i krzesła ogrodowe. Obsadzone gęstą roślinnością, przybierają postać zamkniętego pomieszczenia. Obsadzona winoroślą, będzie wyglądała niezwykle efektownie jesienią. Dobrym pomysłem jest też obsadzenie takiej pergoli szerokolistną rośliną o dużych, kolorowych kwiatach. Idealnie pasuje tutaj powojnik.

Powojnik to roślina pnąca o dużych kwiatach,
która świetnie komponuje się z pergolami i altanami

Spoglądając na zdjęcia największych pergoli, można zastanawiać się nad tym, czy do usadowienia konstrukcji na stabilnej pozycji potrzebne są fundamenty? Najlżejsze modele nie potrzebują fundamentów. Zwykle kupuje się z myślą o tym, że stwarzają duże możliwości aranżacyjne. Z łatwością można je wyjąć z ziemi i poszukać innego miejsca w ogrodzie, gdzie być może będą prezentowały się jeszcze lepiej. Nie bez znaczenia jest też czynnik związany z wyjaławianiem się ziemi pod wpływem upraw. Gdy roślina jednoroczna zakończy żywot, wówczas dla kolejnej dobrze jest znaleźć nowe, świeże miejsce. W przypadku pergoli - kratek jedyne, co trzeba zrobić, to wyjąć kotwy z ziemi, sprawdzić, czy nadal trzymają się konstrukcji, a następnie wbić pergolę w ziemię w nowym miejscu.

 Pergole tej wielkości nie wymagają wykopywania fundamentów. Na zdjęciu widoczne
są metalowe kotwy, dzięki którym pergola jest umocowana w podłożu. Fot. Ogrodosfera

Sprawa nie jest tak prosta w przypadku pergoli z solidnym zadaszeniem, zbudowanej z kilku części, podpartej na kilku słupach, która w dodatku ma za zadanie dźwigać pokaźny ciężar roślin. Tutaj wskazane jest wykopanie fundamentu sięgającego minimum 40 cm. W zależności od kubatury pergoli, głębokość może zwiększyć się do 80 lub 100 cm. Kupując pergolę, zwróćmy również uwagę na to, jaki jest przekrój słupów, na której będzie się wspierała. W przypadku największych pergoli wymiar ten powinien być nie mniejszy niż 10 cm.

 Największe modele powinny mieć umocowanie na fundamentach

Szukając miejsca dla pergoli, pamiętajmy, że muszą pasować do aranżacji działki. Nie mogą dominować w małych ogrodach. Z drugiej strony, nie należy wstawiać małej pergoli do ogrodu, w którym już znajduje się mnóstwo małych elementów architektury. Pergole doskonale sprawdzą się jako żywe parawany, zasłaniające takie miejsca jak składowiska odpadów lub skrzynki z licznikami gazowymi. Poza tym, pergola może służyć jako ogrodzenie. Jeśli za naszym płotem biegnie droga szutrowa, wówczas pergola obsadzona gęstym listowiem, postawiona wzdłuż płotu, będzie izolowała nas przed kurzem wzbijanym przez przejeżdżające auta. 
  

Od lat najpopularniejsze są pergole drewniane. Mimo że drewno, jako surowiec naturalny, ma pewne wady (wymaga konserwacji i szybciej ulega degradacji), to jednak nie da się zaprzeczyć, że drewniane pergole jak żadne inne wkomponowują się w ogrodową przestrzeń. Najchętniej wybieranym materiałem budulcowym jest tutaj modrzew, świerk i sosna. Są stosunkowo trwałe, wytrzymałe, proste w obróbce.

 Pergole drewniane są najbardziej popularne, fot. Ogrodosfera

Alternatywą dla drewnianych pergoli są ich metalowe odpowiedniki. Są zdecydowanie bardziej trwałe, nie wymagają żadnych prac konserwacyjnych i są w stanie udźwignąć praktycznie każdy ciężar rośliny. Ze względu na to, że same w sobie nie przedstawiają szczególnej wartości estetycznej, często są porośnięte gęstymi roślinami.


Jak widać, mamy wiele możliwości zaaranżowania ogrodu za pomocą pergoli. Jest to względnie tani i prosty w montażu element architektury ogrodowej, dzięki któremu nasz ogród szybko może nabrać nowego wymiaru. Osoby zainteresowane stworzeniem takiej pergoli samodzielnie, mogą sprawdzić na filmie, w jaki sposób przebiegają prace: 




[full_width]